نحوه استفاده از واقعیت مجازی در کسب‌ و کار

مقدمه: واقعیت مجازی (Virtual Reality یا VR) تکنولوژیی است که محیط‌هایی کاملاً شبیه‌سازی‌شده‌ی کامپیوتری ایجاد می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد تا به شکل تعاملی در آن محیط‌ها حضور یابند[1][2]. در کنار VR، مفاهیمی مانند واقعیت افزوده (Augmented Reality – AR) و واقعیت ترکیبی (Mixed Reality – MR) نیز مطرح شده‌اند که همگی زیر چتر واقعیت گسترده (Extended Reality – XR) قرار می‌گیرند. این تکنولوژی‌های نوین در کسب‌وکارهای امروزی نقش پررنگی ایفا می‌کنند و به عنوان آینده تکنولوژی در بسیاری از صنایع دیده می‌شوند. به ویژه استفاده از واقعیت مجازی در کسب و کار به مدیران کمک می‌کند تا روش‌های نوآورانه‌ای برای بهبود فرایندها و افزایش درآمد کسب‌وکار خود بیابند.

تقاضا برای به‌کارگیری VR در کسب‌وکار رو به افزایش است؛ با کاهش هزینهٔ هدست‌ها و تجهیزات VR و شناخته‌شدن پتانسیل درآمدزایی این فناوری، علاقه کسب‌وکارها به سرمایه‌گذاری در آن منفجر شده است[3]. دیگر VR تنها یک ابزار بازی و سرگرمی نیست؛ بلکه ابزاری برای تحول دیجیتال و نوآوری در کسب‌وکار به حساب می‌آید[1]. بسیاری از شرکت‌های نوآور و حتی استارتاپ‌ها در صنایع مختلف به دنبال آن هستند که با بهره‌گیری از VR مزیت رقابتی کسب کنند. گزارش‌ها نشان می‌دهد بازار جهانی واقعیت مجازی از حدود ۳۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به رقمی چشمگیر در حدود ۲۴۴ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۲ خواهد رسید[4]. این رشد خیره‌کننده گواهی بر این است که VR و فناوری‌های مرتبط (از AI گرفته تا AR) به سرعت در حال شکل‌دهی آینده کسب‌وکارها هستند. در ادامه، به کاربردهای کلیدی VR در کسب‌وکار، مزایا، چالش‌ها و آینده پیش‌روی آن می‌پردازیم تا مدیران کسب‌وکار بتوانند با دیدی روشن در مسیر نوآوری و افزایش درآمد گام بردارند.

کاربردهای واقعیت مجازی در کسب‌وکار

واقعیت مجازی امروزه در طیف وسیعی از صنایع و بخش‌ها به کار گرفته می‌شود؛ از سلامت و آموزش گرفته تا سرگرمی، تولید، گردشگری و خرده‌فروشی[5][6]. در زیر به برخی از مهم‌ترین کاربردهای VR در کسب‌وکار (همراه با نمونه‌ها) اشاره شده است:

• آموزش و توسعه مهارت‌ها: یکی از رایج‌ترین کاربردهای واقعیت مجازی در کسب‌وکار، آموزش کارکنان و توسعه مهارت‌های آنان است. سازمان‌ها با ایجاد شبیه‌سازی‌های واقعیت مجازی می‌توانند دوره‌های آموزشی تعاملی و عملی برای کارمندان خود فراهم کنند[7]. برای مثال، شرکت‌های صنعتی از VR برای آموزش ایمنی در محیط‌های پرخطر یا تمرین مراحل عملیاتی پیچیده به صورت مجازی استفاده می‌کنند تا کارکنان در یک محیط امن و بدون ریسک، مهارت کسب کنند[8]. نتیجهٔ چنین آموزشی، کارکنانی آماده‌تر و ماهرتر است؛ چنان‌که تحقیقات نشان داده‌اند به‌کارگیری VR در برنامه‌های آموزشی باعث بهبود عملکرد و مشارکت یادگیرندگان در مقایسه با روش‌های سنتی می‌شود[9]. حتی در حوزه سلامت نیز پلتفرم‌هایی مانند Osso VR با شبیه‌سازی جراحی به پزشکان کمک می‌کنند مهارت‌های خود را بدون خطر برای بیمار ارتقا دهند. واقعیت مجازی همچنین برای توسعه مهارت‌های نرم (مانند ارتباط با مشتری یا مدیریت بحران) کاربرد دارد و با فراهم‌کردن فضای تمرین واقعی، به بهبود اعتمادبه‌نفس کارکنان کمک می‌کند.
• استخدام و تیم‌سازی (Onboarding & Team Building): فرایند جذب و آموزش نیروی جدید در بسیاری از کسب‌وکارها می‌تواند با VR متحول شود. به کمک واقعیت مجازی می‌توان برنامه‌های آشنایی با سازمان را از حالت کسل‌کننده به یک تجربه تعاملی بدل کرد. برای مثال، فروشگاه زنجیره‌ای Walmart از VR برای شبیه‌سازی سناریوهای کاری واقعی استفاده می‌کند تا کارمندان جدید پیش از شروع کار، شرایطی شبیه محل کار را تجربه کنند[10]. این رویکرد عملی نه تنها دانش و آمادگی کارجویان را بالا می‌برد، بلکه به ایجاد اعتمادبه‌نفس و درک فرهنگ سازمانی نیز کمک می‌کند. همچنین تیم‌ها می‌توانند با انجام چالش‌های گروهی در محیط‌های واقعیت مجازی (مانند اتاق‌های فرار مجازی یا شبیه‌سازی حل مسئله) روحیه همکاری و خلاقیت را تقویت کنند. به عنوان نمونه، تیم Azure مایکروسافت طی دوران همه‌گیری، با برگزاری فعالیت‌های تیم‌سازی در VR توانست ارتباط و اتحاد کارکنان دورکار را بهبود دهد[11].
• جلسات و همکاری مجازی: واقعیت مجازی مرزهای جغرافیایی را در همکاری‌های تجاری از میان برداشته است. با استفاده از پلتفرم‌های واقعیت مجازی ویژه کسب‌وکار (مانند Horizon Workrooms شرکت متا)، اعضای تیم می‌توانند به شکل آواتارهای سه‌بعدی در یک اتاق مجازی دور هم جمع شوند و جلسه برگزار کنند[12]. در این محیط‌ها، صدا به صورت فضایی منتقل می‌شود و افراد حس می‌کنند واقعاً در یک اتاق مشترک حضور دارند. امکان نمایش و دستکاری مدل‌های سه‌بعدی یا اسناد به صورت زنده در VR فراهم است که برای تیم‌های طراحی و مهندسی بسیار ارزشمند است[13]. این نوع تکنولوژی در کسب‌وکار به ویژه برای شرکت‌های دارای شعب یا کارکنان پراکنده مفید است؛ زیرا ارتباطات را تسهیل کرده و کار تیمی از راه دور را اثربخش‌تر و جذاب‌تر می‌کند[14].
• بازاریابی، فروش و تجربه مشتری: حوزه بازاریابی و فروش شاید یکی از جذاب‌ترین میادین استفاده از واقعیت مجازی در کسب‌وکار باشد. شرکت‌ها با VR می‌توانند تجربه‌های تعاملی «قبل از خرید» برای مشتریان فراهم کنند تا آن‌ها محصول یا خدمت را در فضای مجازی امتحان کنند. برای مثال، فروشگاه بهسازی خانه Lowe’s به مشتریان اجازه می‌دهد با استفاده از VR آشپزخانه یا حمام ایده‌آل خود را طراحی کرده و پیش از خرید، به صورت مجازی در آن قدم بزنند[15]. در صنعت خودرو، برخی خودروسازان به خریداران امکان می‌دهند که با زدن یک هدست VR، مدل‌های مختلف خودرو را به شکل مجازی بازدید یا حتی رانندگی آزمایشی کنند؛ این کار اعتماد مشتری به محصول را بالا برده و احتمال بازگشت کالا را کاهش می‌دهد[16]. واقعیت افزوده نیز در کنار VR نقش مهمی دارد؛ مثلاً کمپانی IKEA از AR برای نمایش مجازی مبلمان در خانه مشتری استفاده می‌کند تا تصمیم‌گیری خرید آسان‌تر شود[17]. این تلاش‌ها به افزایش درآمد کسب‌وکار از طریق بهبود نرخ تبدیل منجر می‌شوند؛ طبق یک مطالعه، تعامل مشتریان با محتوای دارای VR/AR می‌تواند نرخ تبدیل را تا ۹۴٪ بیشتر از حالت بدون این محتوا افزایش دهد[18]. افزون بر این، واقعیت مجازی در صنعت گردشگری به افراد امکان می‌دهد مقاصد دوردست را به صورت مجازی تجربه کنند. یک آژانس مسافرتی می‌تواند تور مجازی موزه‌ها یا مناظر طبیعی را به مشتریان ارائه دهد تا آنها قبل از تصمیم به سفر، یک پیش‌نمایش واقعی‌تر داشته باشند[19][20]. چنین تجربه‌های مشتری نوآورانه‌ای باعث جذب مشتریان جدید و ایجاد تمایز در برند می‌شود.
• طراحی محصول و مهندسی: شرکت‌های پیشرو در حوزه مهندسی و طراحی محصول نیز از واقعیت مجازی بهره فراوان می‌برند. VR این امکان را می‌دهد که نمونه‌های اولیه محصولات به صورت مجازی و سه‌بعدی طراحی و آزموده شوند بدون آنکه هزینه و زمان ساخت فیزیکی صرف شود[21]. برای مثال در صنعت خودروسازی، طراحان فورد و آئودی با استفاده از VR مدل‌های جدید خودرو را در یک محیط مجازی بررسی کرده و پیش از ساخت واقعی اصلاحات لازم را انجام می‌دهند[22]. حتی مهندسان در نقاط مختلف دنیا می‌توانند به کمک VR به طور همزمان روی یک مدل سه‌بعدی پیچیده کار کنند، آن را از زوایای گوناگون ببینند و در لحظه تغییرات را اعمال یا مشکلات را شناسایی کنند[23]. این سطح از همکاری و شبیه‌سازی، فرایند نوآوری را سرعت می‌بخشد و هزینه‌های توسعه محصول را کاهش می‌دهد. به طور خلاصه، واقعیت مجازی به تیم‌های تحقیق و توسعه اجازه می‌دهد ایده‌های نوآوری در کسب‌وکار را سریع‌تر به مرحله اجرا درآورند و کسب‌وکار نوآور خود را جلوتر از رقبا قرار دهند.

مزایای واقعیت مجازی برای کسب‌وکار

مزایا و معایب کلیدی واقعیت مجازی در کسب‌وکار به صورت اینفوگرافیک: سمت چپ برخی مزایا (بهبود ارتباطات، تجربه‌ی کاربری همه‌جانبه، امکان دموی مجازی محصولات، تسریع نمونه‌سازی) و سمت راست چالش‌ها (هزینه‌های بالا، کاهش تعامل انسانی، نواقص فناوری در مراحل اولیه، پراکندگی پلتفرم‌ها).

استفاده از واقعیت مجازی در کسب‌وکار، مزایای متعددی به همراه دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• ارتقای ارتباطات و همکاری: VR به همکاران و ذی‌نفعان کسب‌وکار امکان می‌دهد بدون نیاز به حضور فیزیکی، در یک فضای مشترک مجازی تعامل کنند[14]. این امر نیاز به سفرهای کاری و جلسات حضوری پرهزینه را کاهش داده و تیم‌های دورکار را به خوبی به هم متصل می‌کند. برگزاری جلسات یا ارائه‌های مجازی با حضور آواتارها، لایه‌ای جذاب و تعاملی به همکاری‌های راه دور می‌افزاید و بهره‌وری را بالا می‌برد[24]. به گفته کارشناسان، VR با از میان برداشتن فاصله‌های جغرافیایی می‌تواند ارتباطات را کارآمدتر و سریع‌تر کند[25].
• تجربه کاربری غنی‌تر و تعامل بیشتر مشتری: واقعیت مجازی محیطی غوطه‌ورانه فراهم می‌کند که در آن کاربر (چه مشتری و چه کارمند) احساس حضور کامل در فضا را دارد. این تجربه همه‌جانبه موجب درگیری حسی و هیجانی بیشتری می‌شود که در نهایت به رضایت بیشتر مشتری و شکل‌گیری ارتباط عمیق‌تر او با محصول یا برند می‌انجامد[1][2]. برای مثال، یک مشتری با گردش در یک فروشگاه مجازی یا تست محصول در VR حس واقعی‌تری از کالا به دست می‌آورد و با اطمینان بیشتری تصمیم‌گیری می‌کند[26]. توانایی مشاهده و تعامل با جزئیات محصول در یک محیط lifelike قبل از خرید، مشتری را یک گام به انجام معامله نزدیک‌تر می‌کند[27]. این به نوبه خود برای کسب‌وکار درآمدزایی و نرخ تبدیل بالاتری را به همراه دارد[18].
• تسریع در نوآوری و توسعه محصول: VR فرآیند طراحی و توسعه را چابک‌تر می‌کند. با بهره‌گیری از شبیه‌سازی‌های واقعیت مجازی، شرکت‌ها می‌توانند مدل‌سازی، آزمایش و پروتوتایپ‌سازی محصولات جدید را بدون صرف هزینه برای ساخت نمونه فیزیکی انجام دهند[21]. این امر زمان ورود محصول به بازار را کاهش داده و امکان اصلاحات مکرر (iterative development) را فراهم می‌کند. در نتیجه، تیم‌های تحقیق و توسعه می‌توانند با صرف منابع کمتر، نوآوری بیشتری داشته باشند. همان‌طور که یکی از متخصصان حوزه VR اشاره کرده است، این فناوری با کاهش قابل ملاحظه زمان و منابع موردنیاز، رویکردهای توسعه محصول را متحول می‌کند[28].
• انگیزش و مشارکت بیشتر کارکنان: واقعیت مجازی علاوه بر مزایای تجاری، برای نیروی انسانی نیز جذابیت‌های ویژه‌ای دارد. استفاده از VR در محیط کار می‌تواند روحیه و انگیزه کارکنان را تقویت کند چرا که این فناوری ذاتاً سرگرم‌کننده و درگیرکننده است[29]. انجام یک فعالیت تیمی در VR یا حتی استراحت در یک بازی واقعیت مجازی در اتاق استراحت، تنوعی در روز کاری ایجاد می‌کند که به افزایش رضایت شغلی می‌انجامد. همچنین در آموزش‌های سازمانی، ماهیت تعاملی VR باعث می‌شود کارمندان با اشتیاق بیشتری در دوره‌ها شرکت کنند و مطالب را بهتر به خاطر بسپارند[30]. افزایش تعامل و مشارکت کارکنان نهایتاً بهره‌وری سازمان را بالا می‌برد.
• تصویر نوآورانه و مزیت رقابتی: به‌کارگیری موفق واقعیت مجازی می‌تواند برند شرکت را به عنوان پیشرو در نوآوری در کسب‌وکار مطرح کند. مشتریان و شرکای تجاری، شرکت‌هایی را که از فناوری‌های نو (مانند VR، AR یا AI) استفاده می‌کنند به چشم کسب‌وکارهای نوآورتر و به‌روزتر می‌بینند. این امر می‌تواند به جذب مشتریان تکنولوژی‌پسند و حتی استعدادهای برتر برای استخدام کمک کند. علاوه بر این، شرکت‌هایی که زودتر از رقبا به سراغ فناوری‌های واقعیت گسترده می‌روند، منحنی یادگیری را طی کرده و هنگام فراگیر شدن این تکنولوژی‌ها، یک قدم جلوتر خواهند بود. در واقع، پذیرش VR امروز می‌تواند تبدیل به مزیت رقابتی پایدار فردا شود[31].

چالش‌ها و محدودیت‌های واقعیت مجازی در کسب‌وکار

هرچند VR فرصت‌های هیجان‌انگیزی برای کسب‌وکارها ایجاد می‌کند، اما اجرای آن خالی از چالش نیست. در این بخش به برخی از مهم‌ترین موانع و محدودیت‌های تکنولوژی در کسب‌وکار واقعیت مجازی اشاره می‌کنیم:

• هزینه اولیه و سرمایه‌گذاری بالا: تهیه تجهیزات باکیفیت VR (شامل هدست‌ها، رایانه‌های پرقدرت، سنسورها و …) می‌تواند بسیار پرهزینه باشد[32]. هرچند قیمت‌ها به مرور در حال کاهش است، اما همچنان برای بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک سرمایه‌گذاری در VR سنگین به حساب می‌آید. علاوه بر سخت‌افزار، توسعه محتوای اختصاصی VR نیز هزینه‌بر است. وسوسه خرید لوازم جانبی متعدد و ارتقاء مداوم تجهیزات هم ممکن است هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده‌ای تحمیل کند[32]. بنابراین، لازم است کسب‌وکارها پیش از ورود به این حوزه تحلیل هزینه-فایده دقیقی انجام دهند.
• کاهش تعامل انسانی و مسائل فرهنگی: هرقدر که واقعیت مجازی تجربه غنی و راحتی برای کاربران فراهم کند، یک خطر این است که تعاملات رو در رو و انسانی کاهش یابد. اگر مشتریان بیش از حد به ارتباطات مجازی عادت کنند، ممکن است ترجیح دهند به جای مراجعه حضوری، همه کارها را در دنیای مجازی انجام دهند[33]. این امر برای کسب‌وکارهایی که بر پایه ارتباط نزدیک با مشتری بنا شده‌اند می‌تواند نگران‌کننده باشد؛ چرا که نبود ارتباط چهره‌به‌چهره ممکن است به تضعیف روابط احساسی با برند منجر شود. به عنوان مثال، در خرده‌فروشی‌ها مشتریانی که از قبل تمایلی به خرید حضوری نداشتند، اکنون با وجود VR یک بهانهٔ دیگر برای اجتناب از تعامل انسانی پیدا می‌کنند[33]. از سوی دیگر، از دید فرهنگی ممکن است پذیرش VR برای همه کارکنان یا مشتریان آسان نباشد و نیاز به آموزش و تغییر ذهنیت داشته باشد.
• محدودیت‌های فنی و مرحله رشد فناوری: واقعیت مجازی علیرغم پیشرفت‌هایش هنوز یک فناوری در حال تکامل است و پاره‌ای محدودیت‌ها دارد. برخی هدست‌های موجود ممکن است حجیم باشند یا استفاده طولانی‌مدت از آنها خستگی و حتی سرگیجه و سردرد ایجاد کند[34]. برای مثال، هدست پیشرفته Apple Vision Pro با سروصدای زیادی معرفی شد، اما کاربران اولیه از وزن زیاد و ناراحتی آن گله کردند که این موضوع ارزش بلندمدت دستگاه را زیر سوال برد[35]. چنین مسائلی نشان می‌دهد که هنوز نیاز به بهبودهای فنی جدی در حوزه VR وجود دارد. علاوه بر سخت‌افزار، نرم‌افزارها و محیط‌های VR نیز در مرحله آزمون و خطا هستند و همه کاربران با آن‌ها احساس راحتی نمی‌کنند. پذیرش کاربران و عادت‌کردن آنها به این فناوری خود چالشی مهم است که کسب‌وکارها هنگام پیاده‌سازی VR باید مدنظر داشته باشند[36].
• فقدان استانداردسازی و سازگاری پلتفرم‌ها: یکی دیگر از مشکلات فعلی VR، پراکندگی اکوسیستم آن است. پلتفرم‌ها و دستگاه‌های واقعیت مجازی متعددی در بازار وجود دارند که اغلب با یکدیگر سازگاری کامل ندارند[37]. ممکن است محتوایی که برای یک سیستم VR ساخته شده، به راحتی روی سیستم دیگر اجرا نشود. نبود استانداردهای یکپارچه در حوزه نرم‌افزار و سخت‌افزار VR می‌تواند برای کسب‌وکارها دردسرساز شود؛ چرا که مجبورند خود را به یک پلتفرم خاص محدود کنند یا هزینه اضافه برای تطبیق محتوا با چند پلتفرم بپردازند. این Fragmentation (تکه‌تکه بودن پلتفرم‌ها) توسعه و مقیاس‌‌پذیری راهکارهای VR را دشوار می‌کند[37]. البته تلاش‌هایی در صنعت برای همگرا کردن استانداردها در جریان است، اما تا آن زمان کسب‌وکارها باید ریسک عدم سازگاری را در نظر بگیرند.

در کنار موارد بالا می‌توان به چالش‌های دیگری همچون امنیت داده‌ها و حریم خصوصی کاربران در محیط‌های مجازی، یا نگرانی‌های اخلاقی پیرامون تفکیک دنیای واقعی و مجازی نیز اشاره کرد. با این وجود، بسیاری از این چالش‌ها ماهیت موقتی دارند و به مرور زمان با بلوغ فناوری و چارچوب‌های مرتبط، قابل حل خواهند بود.

آینده استفاده از واقعیت مجازی در کسب‌وکار

آینده واقعیت مجازی در کسب‌وکار بسیار روشن و هیجان‌انگیز پیش‌بینی می‌شود. همان‌طور که آمارها نشان می‌دهند، ارزش بازار VR طی سال‌های آتی با شیبی تند رشد خواهد کرد[4]. این بدان معناست که سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ و کوچک در حوزه VR تداوم می‌یابد و محصولات و راهکارهای واقعیت مجازی بیشتری روانه بازار می‌شوند. با فراگیرتر شدن استفاده از VR، احتمالاً قیمت تجهیزات پایین‌تر آمده و این فناوری برای کسب‌وکارهای بیشتری دسترسی‌پذیر و مقرون‌به‌صرفه خواهد شد[38]. در آینده‌ای نزدیک، دیگر واقعیت مجازی یک ابزار لوکس نخواهد بود، بلکه به بخشی عادی از فرآیندهای کاری تبدیل می‌شود؛ شبیه به آنچه امروز رایانه‌های شخصی یا گوشی‌های هوشمند در محیط کار هستند.

یکی از روندهای مهم آینده، همگرایی واقعیت مجازی با دیگر فناوری‌های پیشرفته است. به عنوان مثال، هوش مصنوعی (AI) می‌تواند در خلق محیط‌های هوشمندتر و تعاملی‌تر VR نقش داشته باشد؛ AI قادر است رفتار کاربران را تحلیل کرده و تجربه‌های شخصی‌سازی‌شده در دنیای مجازی ارائه دهد. همچنین ترکیب VR با واقعیت افزوده (AR) و واقعیت ترکیبی (MR) دریچه‌های تازه‌ای به سوی متاورس و فضاهای کاری آینده می‌گشاید. تصور کنید در یک فضای کاری گسترده (XR) شما بتوانید عناصر دنیای واقعی و مجازی را کنار هم داشته باشید: مثلاً یک مهندس با عینک AR داشبورد داده‌های بلادرنگ را روی دستگاه واقعی ببیند و همزمان با همکارش که از هدست VR در کشور دیگری استفاده می‌کند روی همان پروژه همکاری کند. چنین سناریوهایی دیگر علمی-تخیلی نیستند بلکه به سرعت در حال تبدیل شدن به واقعیت‌اند.

از منظر کسب‌وکار، نوآوری در کسب‌وکار از طریق VR مسیر جدیدی به سوی مدل‌های درآمدی و خدمات نو خلق خواهد کرد. شرکت‌ها می‌توانند با ارائه تجربیات VR به مشتریان، جریان‌های درآمدی تازه‌ای ایجاد کنند (برای مثال فروش تورهای واقعیت مجازی، آموزش‌های مجازی پولی و غیره) یا با بهره‌وری بیشتر در آموزش و همکاری، هزینه‌ها را کاهش دهند[38]. حتی خدمات حرفه‌ای مانند مشاوره، بازاریابی یا آموزش، با VR می‌توانند ارزش افزوده بیشتری به مشتری ارائه کنند – مثلاً شرکت‌های مشاوره مدیریت شاید جلسات طوفان فکری با حضور تیم مشتری در دنیای مجازی برگزار کنند تا خلاقیت و مشارکت افزایش یابد، یا تیم‌های فروش با شبیه‌سازی برخورد با انواع مشتری در VR مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنند. در بخش خدمات مشتری نیز، واقعیت مجازی می‌تواند تجربه پشتیبانی را متحول کند (تصور کنید نماینده پشتیبانی در یک فضای VR مشکل دستگاه مشتری را شبیه‌سازی و حل کند).

نسل جوان‌تر که با فناوری‌های دیجیتال بزرگ شده‌اند، انتظارات بالایی از تجربه‌های مجازی در تعامل با کسب‌وکارها دارند. یک نظرسنجی نشان داد حدود ۸۰٪ از خریداران نسل آینده ترجیح می‌دهند از فروشگاه‌ها یا برندهایی بازدید کنند که تجربه‌های تعاملی VR/AR ارائه می‌دهند[39]. بنابراین برای باقی ماندن در رقابت بازار آینده، کسب‌وکارها باید به این خواسته در حال رشد پاسخ دهند. بسیاری از استارتاپ‌ها نیز تمرکز خود را بر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده گذاشته‌اند و راهکارهای خلاقانه‌ای عرضه می‌کنند که می‌تواند بازی را به نفع شرکت‌های پذیرنده این فناوری تغییر دهد.

در مجموع، به نظر می‌رسد واقعیت مجازی به تدریج از مرحله پذیرش اولیه به جریان اصلی کسب‌وکار حرکت می‌کند. سازمان‌هایی که همین امروز شروع به آزمایش و پیاده‌سازی VR می‌کنند، فردا در جایگاه بهتری برای بهره‌برداری کامل از آن خواهند بود. البته همچنان نیاز است که زیرساخت‌ها کامل‌تر شوند و استانداردهای صنعتی شکل بگیرند، اما حرکت کلی صنعت نشان می‌دهد VR آمده است که بماند و عرصه کسب‌وکار را دگرگون کند. آینده‌ای را متصور شوید که در آن جلسات کاری روتین در دفاتر مجازی برگزار می‌شود، آموزش‌های سازمانی عمدتاً در محیط‌های شبیه‌سازی‌شده و همه‌جانبه انجام می‌گیرد، فروشگاه‌های مجازی به اندازه فروشگاه‌های فیزیکی درآمدزا هستند و همکاری‌های جهانی بدون ترک میز کار ممکن است. این آینده چندان دور از دسترس نیست – آینده همین حالا آغاز شده است[40].